معماری داخلی
سکونت در خانههای کوچک ۲
راهبردهای طراحی داخلی در فضاهای کوچک
The ِDwelling in Small
The Strategies of Interior Design in Small Spaces
سیما هاشمینیا
برای حصول چنین نتایجی در طراحی داخلی آپارتمانها، روشهای متفاوت و گوناگونی وجود دارند که توسط معماران و طراحان به کار گرفته میشوند. ما نمونههای زیادی میبینیم که در آنها عملکردها در یک فضا با هم ترکیب شدهاند. سیرکولاسیون بین فضاهای داخلی و پیامد آن یعنی پیدایش فضاهای صرفا عبوری به حداقل رسیدهاند، تقسیمبندیهای داخلی حذف و نور و مصالح شفاف به کار گرفته شدهاند و گاه خالصترین ایدههای طراحی با جزئیات کوچک معمارانه همراه شده است. در این میان، اصولی که در طراحی با هدف استفاده بهینه از فضا در نظر گرفته میشوند، به 5 عنوان زیر تقسیم بندی می شوند:
1ـ مبلمان کارآمد
2ـ رنگ
3ـ پانل های متحرک
4ـ محدودیتها
5ـ ایجاد ارتباط بصری با فضای بیرون
که البته این تقسیمبندی، به معنای نادیده گرفتن سایر دیدگاهها نیست.
رنگ زرد به دلیل دارا بودن خاصیت گرمی، صمیمیت و درخشش در جهت هماهنگی المانهای معمارانه و مبلمان
1ـ مبلمان کارآمد
همیشه در خانه تعدادی اشیای متحرک وجود دارد: مبلمان، آثار هنری، کلکسیونها و سایر وسایل و تجهیزاتی که در خانه استفاده میشوند. این وسایل معمولا شخصی هستند و گاه افراد به این وسایل، نسبت به خود خانه، احساس تعلق بیشتری میکنند. این اشیا به خانه شخصیت میدهند و باعث میشوند که فضای خانه مقیاسی انسانی پیدا کند. انتخاب نوع و اندازه مبلمان در خانههای کوچک، عموما بر مبنای کارآمدی، چندعملکردی بودن و همچنین متناسب بودن آنها با فضا از نظر اندازه صورت میگیرد. در خانههای کوچک و آپارتمانها، عموما به جای استفاده از مبلمانهایی که بیشتر جنبه تزئینی (بدون عملکرد) دارند و نیز مبلمانهای قدیمی (آنتیک یا عتیقه) و مبلمانهایی که تنها بخشی از فضا را اشغال میکنند، مبلمانهایی که دارای کارایی متناسب با فضا، چند عملکردی و هماهنگ با طرح خانه هستند، به کار گرفته میشوند. در برخی موارد این مبلمانها حتی به صورت اختصاصی نیز طراحی و ساخته میشوند. قفسههای کتاب، کابینتهای آشپزخانه، میزهای تاشو و ... از جمله مبلمانهای چندعملکردی هستند که عموما با سایر المانهای موجود در خانه آمیخته و هماهنگ طراحی میشوند.
هویت بخشی به فضا با استفاده از رنگ
2ـ رنگ
توجه به این نکته که یک رنگ چگونه میتواند درک ما را از فرم، ابعاد و کیفیت فضایی داخلی تحت تاثیر قرار دهد نیز حایز اهمیت است. معمولا گفته میشود که: "رنگ سفید تنها راه حل برای بزرگتر نشان دادن فضاهای کوچک است." این عقیده به دنبال استفاده از رنگهای متنوع در بسیاری از خانهها، تا حدودی اعتبار خود را از دست میدهد. استفاده از سایه روشنهای مختلف در فضا، ضمن متمایز کردن فعالیتها، به ایجاد تنوع فضایی نیز کمک میکند. باید توجه کرد که نقش رنگها در هماهنگی عناصر و المانهای فضا و افزودن گرمی و روشنی به محیط، به صورت طراحی المانهای نورانی مخفی، نورهای رنگی موضعی یا عمومی انکارناپذیر است. به هر حال استفاده مناسب، بجا و آگاهانه از تاثیرات رنگها در فضا، از مهمترین روشهای موثر در هویت بخشیدن به فضا بدون روی آوردن به تکنیکهای پیچیده و پرهزینه است.
معرفی کتاب
ایدههای بزرگ برای فضاهای کوچک
نگاهی به کتاب زندگی بزرگ در آپارتمانهای کوچک
کمال یوسفپور
طی دهههای گذشته، رشد جمعیت در شهرهای بزرگ موجب افزایش تقاضا برای مسکن و در نتیجه پیدایش فضاهایی جدید برای زندگی تحت عنوان آپارتمانهای کوچک شده است که در جایجای این شهرها با سرعتی چشمگیر در حال ساخته شدن هستند. بدینترتیب زندگی در آپارتمانهای کوچک به مسألهای اجتنابناپذیر برای ساکنان شهرهای بزرگ تبدیل شده است که باید به نحوی با آن کنار بیایند و خود را با آن وفق دهند. از اینرو، در سالهای اخیر معماران و طراحان تدابیر و روشهای خلاقانه مختلفی جهت بهینهسازی فضا و افزایش کارآیی آن در آپارتمانهای کوچک ارائه نمودهاند که بکارگیری آنها میتواند به افزایش کیفیت زندگی در این دسته از فضاهای مسکونی منجر شود. در همین زمینه، اخیراً کتاب جالبی با نام «زندگی بزرگ در آپارتمانهای کوچک» (Living Big in Small Apartments)، نوشته James Grayson Trulove، منتشر شده است که به معرفی 18 آپارتمان کوچک خوب طراحیشده، از معمارانی همچون Stephen Alton، SA Architects، David Hotson Architects و Gary Schoemaker Architects، در نیویورک، سانفرانسیسکو، بوستون و دیگر شهرهای مهم آمریکا که ارزش هر مترمربع واحد مسکونی در آنها بسیار بالاست، میپردازد و راهکارهای این معماران را جهت بهینهسازی فضا در طرحهایشان مورد بررسی قرار میدهد. اکثر آپارتمانهای معرفیشده از طرح مدرنی برخوردار هستند و کاربرد نوآورانه مصالح و روشهای ساخت موجب دستیابی به کیفیت بالایی از طراحی در آنها شده است. معرفی هر پروژه در این کتاب با تصاویر متعددی از فضاهای داخلی آن که توسط تعدادی از بهترین عکاسان معماری تهیه شدهاند و نیز ترسیمات طرح، شامل سایتپلان، پلان طبقه و جزئیات همراه است که این امر به درک بهتر خواننده از فضا و راهکارهای خلاقانه مورد نیاز برای بهینهسازی آن کمک فراوانی میکند.
اگرچه 18 پروژه معرفیشده در این کتاب از گونههای متفاوتی انتخاب شدهاند و اندازهها و پلانهای مختلفی دارند، اما راهکارهای مشترک طراحی که در تمامی آنها مورد استفاده قرار گرفته است، آنها را به نوعی به هم مرتبط میکند. در راهکارهای ارائهشده در این کتاب، عموماً بر استفادههای نوآورانه و چندکارکردی از فضاهای کوچک تأکید شده است. همچنین بسیاری از این راهکارها، از قبیل استفاده از یک دیوار کوتاه برای جداکردن فضای نشیمن و غذاخوری از آشپزخانه یا جایگزینی دیوارهای صلب با دیوارهای شیشهای شفاف، معطوف به ایجاد تغییرات معمارانه در فضا هستند تا ایجاد تغییرات دکوراتیو و تزیینی.
راهکار اساسی و کلیدیای که در این کتاب برای بهینهسازی فضای زندگی در آپارتمانهای کوچک، پیشنهاد شده است، چندکارکردی ساختن فضاها و مبلمانها میباشد، یعنی طراحی فضاها و مبلمانهایی که برای دو یا چند کار مورد استفاده قرار میگیرند، به عنوان مثال در اکثر آپارتمانهای معرفیشده، از میز غذاخوری به عنوان میز کار و تحریر نیز استفاده میشود، یا کمد قابل جابجایی و یونیت وسایل صوتی تصویری به عنوان تقسیمکننده فضا نیز به کار میرود و اتاق خواب را از فضای نشیمن جدا میکند. یکی دیگر از راهکارهای مطرحشده، استفاده از شیشه شفاف و نیمشفاف بجای دیوارهای صلب است که باعث میشود اتاقها بزرگتر به نظر برسند. بکارگیری پانلهای متحرک راهکار پیشنهادی دیگری است که امکان آرایش فضایی انعطافپذیر اتاقها و تغییر اندازه و مقیاس آنها را فراهم میکند.
با توجه به گسترش روزافزون ساخت آپارتمانهای کوچک در شهرهای بزرگ و ضرورت تطبیق نیازهای روزمره زندگی با این نوع فضاهای مسکونی، مطالعه این کتاب به تمام معماران و طراحان، جهت رسیدن به دید جدیدی از امکانات و قابلیتهای فضایی آپارتمانهای کوچک، توصیه میشود.
معماری داخلی
سکونت در خانههای کوچک ۱
راهبردهای طراحی داخلی در فضاهای کوچک
The ِDwelling in Small Apartments 1
The Strategies of Interior Design in Small Spaces
سیما هاشمینیا
آنچه که در اولین برخورد با واژه خانه به ذهن انسان خطور میکند، مکانی است برای سکونت که بخش کوچکی از دنیای بزرگ است، اما اگر در نحوه برخورد خود تغییری ایجاد کنیم و زاویه دید خود را با مردمی که در آن خانه سکونت دارند یا به تعیبری زندگی میکنند، همراه کنیم، آنهنگام خواهیم دید که خانه میتواند تمام دنیای آنها باشد. خانه فضای خواب و استراحت، پوشاک، ماشین، فضای کار، کلکسیون کارهای هنری، حتی خود و بچههای آنها را در خود جای میدهد.
البته ممکن است بسته به موقعیت و شرایطی که یک خانه در آن قرار میگیرد این موارد تغییر کند. خانه ممکن است در قطعه زمینی در جنگل یا در چمنزار واقع شده باشد، میتواند در یک شهرک یا شهر یا حتی در محدودهای خاص در یک ساختمان قرار بگیرد. آنچه که به سکونت در خانه شکل میدهد حضور ساکنان در آن فضا یا ساختمان جدید است که خود معمولا فضای زندگی موردنظر را با استفاده از رنگ، نور و مبلمان ایجاد میکنند و بهگونه مطلوب و دلخواه فضا را تغییر میدهند.
طی دهههای گذشته، شهرها تنها به مکانی برای استقرار خانهها تبدیل شدهاند که البته عمدتا به دلایل مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و ... با از بین رفتن فضاهای عمومی، هویت و ویژگی متمایزتری به خود گرفتهاند. تراکم در شهرهای بزرگ و تمایل مردم برای داشتن خانه شخصی، باعث پیدایش فضاهایی جدید برای زندگی شده است. این فضاها، همان آپارتمانهای کوچکی است که همانند خانههای بسیار کوچک، بر سبک زندگی خاص کنونی انسان ها تاثیر گذاشته است.
استفاده بهینه از فضا؛ طراحی فضای خواب بالای آشپزخانه
این سکونتگاهها، در ارتباط با سایر عناصر کوچک زندگی معاصر هستند. رایانه، لپتاپ، موبایل، ساندویچ و انواع غذاهای حاضری، سیستمهای صوتی و تصویری بسیار پیشرفته و ... همگی تلاشی درجهت صرفهجویی در زمان هستند. شاید بتوان گفت که استفاده از فنآوری در طراحی فضاهای کوچک، بهترین پیامد زندگی در شهرهای بزرگ امروزی است.
پیشرفتهای فنآورانه و تغییرات بسیاری که در زندگی روزمره پیدا شده است، الزاما به تغییرات اساسی در کارآمدی فضای داخلی یک آپارتمان کوچک در مقایسه با یک خانه معمولی تبدیل نشده است. عموما طرح فضای داخلی تا اندازهای به همان صورت اولیه باقی ماندهاند. تفاوت اصلی در به کارگیری تدابیری است که معماران و طراحان در جهت استفاده بهینه از فضا و اهمیت دادن به ویژگیهای معمارانه خاص هر خانه به کار میگیرند. مهمترین ویژگی این آپارتمانها، بهکارگیری روشهای خلاقانه در وفقدادن نیازهای خانه و ساکنان با فضاهای کوچک، بدون از دست دادن کیفیت و آسایش فضایی است.